[[TranslatedPages(revision=122)]] [[PageOutline(2-3,Inhoud)]] = Downloaden = Deze pagina verschaft de stappen voor basisinstallatie van [[wiki:Nl:About JOSM|Over JOSM]] en informatie over foutoplossing. Het is aanbevolen om de pagina's [wiki:/Nl:Introduction Introductie] en [wiki:/Nl:Help Help] te lezen voordat wordt begonnen met JOSM. En bekijk voor problemen bij complexe installatie [wiki:/Nl:InstallNotes]. == Aanbevolen opties == * [[Image(source:trunk/images/openlocation.png, valign=middle, link=download/josm.jnlp)]] **Opstarten [/download/josm.jnlp josm.jnlp] (versie [[Version(tested)]])** [[br]] Aanbevolen versie, alle platformen, automatisch maandelijks bijgewerkt naar de nieuwste ''tested version'' ([wiki:#Troubleshootingjnlplink hoe te starten]).[[br]] Eén van de twee bovenstaande opties zou moeten werken. Informatie hieronder is optioneel en voor het oplossen van problemen. [[br]] * [[Image(source:trunk/images/download.png, valign=middle, link=)]] **Downloaden [/josm-tested.jar josm-tested.jar] (versie [[Version(tested)]])** [[br]] alle platformen ([wiki:Nl:Download#Troubleshootingjarfile kunt u geen bestand uitvoeren?]). == Alle opties voor downloaden == Elke [/roadmap maand] [wiki:Releases geeft ] het team van JOSM een ''tested version'' uit. De varianten voor MS Windows en Apple Mac worden op deze geteste versie gebouwd. Als u klikt op josm.jnlp om JOSM op te starten zult u altijd de nieuwste geteste versie krijgen. Java's [wiki:/Nl:InstallNotes#Webstart Web Start] is het mechanisme hierachter. [=#DevelopmentVersion] Elke [/log/josm/?verbose=on&limit=20 nacht] genereren de bouwsystemen een ''latest version''. Deze versies zouden grote fouten kunnen hebben of zelfs kunnen crashen. Maar meestal werken zij ook prima. Voor de laatste versie is ook een variant van Web Start beschikbaar. ||= Versie =||= OS onafhankelijk[[br]]Downloaden =||= OS onafhankelijk[[br]]Web Start =||= Windows =||= Apple Mac =||= Ubuntu, Debian… =||= openSUSE =|| || **tested** [[Version(tested)]] || \ || **[/josm-tested.jar]** || \ || **[/download/josm.jnlp josm.jnlp]** || \ || [/download/windows/josm-setup.exe setup.exe][[br]]''([wiki:USB_Stick portable])'' || \ || [/download/macosx/josm-macosx.zip package.zip][[br]]''([#MacOSerrors zie hieronder])'' || \ || ''[#Ubuntu zie hieronder]'' || \ || ''[#openSUSE zie hieronder]'' || || latest[[br]][[Version(latest)]] || \ || [/josm-latest.jar] || \ || [/download/josm-latest.jnlp latest.jnlp] || || || ''[#Ubuntu zie hieronder]'' || || ||= ouder =|| [/download/ download/] || || || || || || Controleer, bij het uitvoeren van scripts, eerst [/latest laatste], [/tested geteste] of [/version beide] om bandbreedte voor downloaden te verkleinen. ==== Vertalingen weghalen ==== Als de grootte van de download een probleem voor u is: * Voeg **?lang=…** toe aan het download linkadres voor de geteste versie om niet gebruikte vertalingen weg te halen (bijv. **?lang=de** zal JOSM downloaden in alleen de Duitse taal). * **Opmerking**: Gebruik een underscore om [[wiki:/Nl:Translations|taalcodes]] met extensies voor de landcode te scheiden, bijv. **?lang=en_GB** * Voeg **?unsigned=1** toe om de informatie voor het ondertekenen van de code weg te halen * Als **lang** en **unsigned** wordne gebruikt is het scheidingsteken teken **&** zoals in **?lang=de&unsigned=1** De grootte van het bestand krimpt van .jar: 10.2M naar .jar?lang=de: 8.2M tot .jar?lang=de&unsigned=1: 7.7M (vanaf versie 10786). == Opslagplaatsen == === openSUSE ===#openSUSE Geteste versie van JOSM is beschikbaar in de respository Application:Geo. Voeg de repository eerst met yast of zypper als gebruiker root toe (vervang de versie in de URL door die welke u wilt gebruiken): {{{ zypper ar -f http://download.opensuse.org/repositories/Application:/Geo/openSUSE_13.2 Application:Geo }}} Installeer dan eenvoudigweg de **josm** en **josm-fonts** pakketten. === Ubuntu ===#Ubuntu Dit is een opslagplaats voor pakketten primair van Ubuntu. Het zou ook moeten werken met andere distributies die gebaseerd zijn op Debian (speciaal indien op Ubuntu gebaseerd), maar wij testen en onderhouden niet actief andere distributies dan Ubuntu. [[BR]] Opmerking: in aanvulling op de hieronder beschreven reguliere procedure kunnen oudere DEB's handmatig worden gedownload en aangeklikt om te worden geïnstalleerd, vanuit de archieven [https://josm.openstreetmap.de/apt/pool/universe/j/josm/ voor josm] ook wel josm-tested genoemd en [https://josm.openstreetmap.de/apt/pool/universe/j/josm-latest/ voor josm-latest]. De opslag bevat twee pakketten: {{{josm}}}:: ''De geteste versie''[[br]] Vervangt het pakket uit de officiële opslag van Ubuntu. {{{josm-latest}}}:: ''De versie voor ontwikkelaars (nachtelijke bouw)''[[br]] Kan parallel worden geïnstalleerd aan het {{{josm}}}-pakket. De map voor de standaard voorkeuren is {{{~/.josm-latest}}}. ==== Installatie ==== Bewerk de package resource list {{{/etc/apt/sources.list}}}: {{{ #!sh sudo editor /etc/apt/sources.list }}} en voeg één van de volgende regels toe, overeenkomstig uw versie van Ubuntu: {{{ deb https://josm.openstreetmap.de/apt trusty universe deb https://josm.openstreetmap.de/apt utopic universe deb https://josm.openstreetmap.de/apt vivid universe deb https://josm.openstreetmap.de/apt wily universe deb https://josm.openstreetmap.de/apt xenial universe deb https://josm.openstreetmap.de/apt yakkety universe deb https://josm.openstreetmap.de/apt zesty universe deb https://josm.openstreetmap.de/apt artful universe }}} Als alternatief kan dit worden gedaan met de volgende regel: {{{ echo deb https://josm.openstreetmap.de/apt $(lsb_release -sc) universe | sudo tee /etc/apt/sources.list.d/josm.list > /dev/null }}} Voeg de volgende regel toe voor andere distributies dan op Debian gebaseerde: {{{ deb https://josm.openstreetmap.de/apt alldist universe }}} {{{#!comment ### onderstaande werkte niet op alle systemen en voeg de volgende regel toe: ` deb https://josm.openstreetmap.de/apt VERSION universe ` }}} Downloaden en registreren van de [[/josm-apt.key|openbare sleutel]]: {{{ #!sh wget -q https://josm.openstreetmap.de/josm-apt.key -O- | sudo apt-key add - }}} Vernieuw nu uw bronnen (u dient misschien `sudo apt-get install apt-transport-https` te installeren) {{{ #!sh sudo apt-get update }}} en installeer: {{{josm}}}:: (U mag de eerste regel overslaan als u deze pakketten nog niet eerder hebt geïnstalleerd.) {{{ #!sh sudo apt-get remove josm josm-plugins sudo apt-get install josm }}} {{{josm-latest}}}:: {{{ #!sh sudo apt-get install josm-latest }}} === Aan JOSM opgegeven geheugen verhogen === Als JOSM onvoldoende geheugen heeft, kunt u de maximale grootte van het toegewezen geheugen vergroten (400 MB in dit voorbeeld): {{{ JAVA_OPTS="-Xmx400M" josm }}} Beginnen met een andere map voor de voorkeuren: {{{ JAVA_OPTS="-Djosm.home=$HOME/.josm-tmp" josm }}} == Probleemoplossing == === Java ===#java [=#Doubleclickonafiledoesnothing] Wanneer u dubbelklikt op een jar-bestand en er gebeurt niets betekent dat in de meste gevallen dat Java niet is geïnstalleerd. JOSM is getest en ontwikkelt met Oracle JVM, daarom raden we aan om Java op te halen vanaf hun [https://www.java.com/en/download/manual.jsp handmatige download]site. Denk aan de architectuur van uw systeem (32- of 64-bit) bij het [https://www.java.com/en/download/faq/java_win64bit.xml kiezen] van de installatie. Java 64-bit wordt aanbevolen voor JOSM. ''Java'' is de algemene naam voor een product, nu genaamd ''Java Runtime Environment'' of afgekort ''JRE''. eerder werden andere namen gebruikt. Vermijd de pagina java.com/en/download omdat het automatisch probeert de architectuur van uw systeem te detecteren, maar faalt meer dan dat het u echt helpt. U heeft **geen** Java Plug-in voor uw webbrowser nodig om met JOSM te werken. Indien u nog steeds geen Java kunt downloaden of installeren, bezoek dan [https://www.java.com/en/download/help/troubleshoot_java.xml Oracle's pagina's voor problemen] voor meer informatie. ==== Java testen ==== [=#Troubleshootingjarfile] Controleert om te zien waarom JOSM niet start, voorbeelden zijn voor MS Windows. 1. Download [/josm-tested.jar josm-tested.jar] naar uw bureaublad. 1. Open een Command Prompt, ook wel Terminal genoemd 1. Typ `cd %homepath%\desktop `⏎ 1. Typ `java -version `⏎ Drie regels met gegevens over de versie van Java zouden moeten verschijnen. Wanneer u iets anders ziet is Java niet correct geïnstalleerd. 1. Typ `java -jar josm-tested.jar `⏎. Nu zou JOSM moeten worden uitgevoerd, gestart vanaf de [wiki:/Nl:Help:CommandLineOptions opdrachtregel]. 1. Sluit JOSM af. 1. Typ `josm-tested.jar `⏎. Als JOSM opnieuw start, kan de Windows Verkenner jar-bestanden starten als u daarop dubbelklikt. === Web Start ===#Troubleshootingjhlplink [=#webstart] Starten van JOSM via Web Start heeft vaak meer oorzaken voor fouten dan de traditionele manier met het downloaden van een jar-bestand en dat dan uitvoeren. Vooltooi dus eerst de [#JavaTest Java Test] hierboven vóórdat u verder gaat met testen voor [https://www.java.com/en/download/faq/java_webstart.xml Web Start]. ==== Web Start testen ==== 1. Download [/josm-tested.jar josm.jnlp] naar uw bureaublad. 1. Open een Terminal en verplaats naar het bureaublad hierboven 1. Typ `javaws josm.jnlp`⏎. Dit zal achtereenvolgens JOSM downloaden, een beveiligingsdialoogvenster openen en dan JOSM starten. === Virtuele Machine ===#Troubleshootingjvm ==== Te weinig geheugen ==== Voor sommige taken heeft JOSM grote trek in geheugen. Aan de ene kant kan het nodig zijn om een [[[wiki:Nl:Help/CommandLineOptions]] -Xmx geheugengrootte] te configureren die meer plug-ins voor JOSM ondersteunt en andere mogelijkheden voor bewerken in JOSM. Aan de andere kant, langzamer met minder bronnen voor geheugen, kan het gebruik van geheugen door JOSM worden gestabiliseerd door het te beperken. Bijvoorbeeld `-Xmx256m` of `-Xmx1536m`. het toegewezen geheugen kan, om dit te vermijden, worden verhoogd met de optie {{{-Xmx}}}, bekijk [[wiki:Nl:Help/CommandLineOptions]] voor details. ==== VM selecteren ====#VMselectiononWindowsx64 Op huidige versies van MS Windows wordt Java standaard voornamelijk geïnstalleerd in de map `C:\Program Files\Java\`. Aanvullende delen worden geplaatst in `C:\Program Files\Oracle\Java\`. Daar is `.\javapath\` het doel voor de omgevingsvariabele PATH en virtueel thuis voor de drie bestanden `java.exe`, `javaw.exe` en `javaws.exe`. Op oudere versies van 64-bit Windows werd soms de 32-bit modus JRE aanvullend geïnstalleerd. ook brachten enkele browsers hun eigen JVM met beperkte mogelijkheden. In die gevallen zou een Web Start vanuit de browser niet de uw installatie van Java gebruiken, maar die van de browser. Controleer of er geen andere javawebstart in {{{\Windows\SysWow64}}} staat. Het beheersvenster voor Java zal het niet detecteren en u zou het veilig kunnen verwijderen. Voer de schoonmaak uit en behoud de laatste versie van de JRE (een voor de modus 32-bit, een andere voor de modus 64-bit). Voor snelkoppelingen die zijn gemaakt op het bureaublad voor JNLP en de starter voor Javawebstart uitvoeren, zorg er voor dat de parameters voor VM worden voorafgegaan door -J en zonder tussenliggende spatie vóór de optie voor VM. Als u zowel de 32-bit als de 64-bit versie hebt geïnstalleerd, zou u de optie "{{{-d64}}}" moeten vermelden als u de voorkeur geeft aan de 64-bit VM. Merk op dat enkele pagina's van de documentatie van Oracle deze optie "-D64" aangeven met de onjuiste hoofdletters!) Voorbeeld van een bewerkte opdrachtregel voor de snelkoppeling die is gemaakt op het bureaublad van Windows na het éénmaal uitvoeren van JOSM vanuit de JNLP en dan beëindigen: {{{ #!sh javaws.exe -J-d64 -J-Xmx2048m localfile -J-Djnlp.application.href=https://josm.openstreetmap.de/download/josm.jnlp "C:\Users\\AppData\LocalLow\Sun\Java\Deployment\cache\6.0\21\73117f8" }}} === fouten MacOS === [=#MacOSXMountainLionErrors] {{{ #!comment old section title, keeping as anchor for old links }}} == Mac OS X Mountain Lion-fouten == [[Image(#8787:damaged_josm_app.png,align=right,margin-left=30)]] Als u een foutmelding krijgt die u vertelt dat "'JOSM.app' een toepassing is die is gedownload vanaf het internet." kunt u die omzeilen door **met rechts te klikken op JOSM.app** of josm.jnlp en 'open' te selecteren. U zult dan dezelfde melding zien, maar deze keer met een optie om toch te "Openen". Dit is alleen nodig bij het voor de eerste keer uitvoeren van JOSM. Als u een foutmelding krijgt die zegt dat "'JOSM.app' is beschadigd en niet kan worden geopend, en u het zou moeten verplaatsen naar Trash", dan dient u tijdelijk Gatekeeper uit te schakelen. Open System Preferences en de opties voor 'Security & Privacy'. Stel 'Allow applications downloaded from:' in op 'Anywhere'. Als de radioknop helemaal ontbreekt in het paneel voor de voorkeuren van Security & Privacy, kan het volgende worden ingevoerd met behulp van een terminalvenster om het te laten verschijnen: {{{ sudo spctl --master-disable }}} === Bekende problemen === Nog niet afgesloten problemen met ...: * [https://josm.openstreetmap.de/query?status=!closed&type=defect&keywords=~java problemen met Java] - enkele van de problemen leiden tot blokkades in Oracle JVM (behandeld op [[JavaBugs]]). * [https://josm.openstreetmap.de/query?status=assigned&type=defect&status=needinfo&status=new&status=reopened&keywords=~linux&order=priority Linux] * [https://josm.openstreetmap.de/query?status=assigned&type=defect&status=needinfo&status=new&status=reopened&keywords=~ubuntu&order=priority Ubuntu] * [https://josm.openstreetmap.de/query?status=assigned&type=defect&status=needinfo&status=new&status=reopened&keywords=~macos&order=priority MacOS] * [https://josm.openstreetmap.de/query?status=assigned&type=defect&status=needinfo&status=new&status=reopened&keywords=~windows&order=priority Windows]